Tedariği dönüştürme

Rekabet gücünü gelecekte de koruyabilmek için şirketlerin güvenilir tedarikçiler ile derin işbirlikleri oluşturmaları ve şirket içinde de tedarik konusunu çok daha stratejik açıdan ele almaları gerekmektedir.

İmalat sanayi için tedariğin geleceği çok daha entegre bir yapı sergilemektedir. Sektör lideri bir grup tedarik yöneticisine, bir yazılım ve bilgi teknolojileri hizmetleri şirketi olan Ariba tarafından gelecekteki rollerinin ne olacağı ve tedariğin kendisini nasıl bir geleceğin beklediği sorulduğunda verdikleri cevap bu olmuştur.

Ariba'nın “Vision 2020” raporunda iki görüş ortaya çıkmıştır. Bunlardan ilki; uzmanların gelecekte tedarikçi ve müşteri arasında çok daha yakın ve birbirlerine çok daha bağlı bir yapının olacağını öngörmesiydi. İkincisi ise; bu ilişkinin desteklenmesi amacıyla, iş modelini desteklemek ve büyütmek için tedariğin şirket içinde çok daha stratejik ve entegre bir role bürüneceğinin öngörülmesiydi.

Değişim neden gereklidir?

Rollerdeki devrim

Çoğu şirket için tedarik çalışmaları büyük ölçüde sekretarya işidir ve bu nedenle işletmeyi destekleyecek stratejik bir özelliği yoktur. Pazarlar hızla küreselleşti ancak tedarik buna ayak uyduracak gelişimi gösteremedi.

Sürekli gelişen teknoloji sayesinde artık tedarikte de değere odaklanma fırsatı sunuluyor: Sekretarya işlerinin azaltılması veya dış kaynağa verilmesi, tedarik ilişkileri kurmaya odaklanılması, sürekli değişen pazar koşullarının anlaşılmaya çalışılması ve potansiyel değişim veya büyüme alanlarının tespit edilmesi.

Uluslararası Sözleşme ve Ticaret Yönetimi Birliği başkanı ve genel müdürü Tim Cummins, “Vision 2020” raporunda bu durumu şöyle açıklamıştır: “Günümüzdeki birçok temel tedarik aktivitesinin otomatikleştirilebileceği çok açıktır. Gerçekten ihtiyacımız olan şey, işletmeye ekonomik katkı sağlayacak becerilere sahip olmaktır. Bu becerilerden bazıları; mali değerlendirme, ilişki kurma, ekip yönetme ve şirket içinde ve dışında işbirliğine yönelik çalışmalar gerçekleştirmedir. Ancak acı gerçek şudur ki bu beceriler, günümüzde yürütülen fonksiyon ile kesinlikle ilişkilendirilmemektedir. Bu algıyı 2020 yılına kadar değiştirmek büyük ve zorlu bir süreç olacaktır.”

“Gelecek için öngörüleri, tedarikçilerin müşterilerin işlerine çok daha vakıf olacakları ve başlangıçtan itibaren ürünlerin büyütülmesinde uzmanlıklarını sunacakları yönündedir.”

Yeni tarzda ilişkiler

“Vision 2020” uzmanlarının görüşlerini dikkate alırsanız, yeni tedarik fonksiyonu için ilişki kurma becerisi en temel konudur. Tedarikçiler ve müşteriler yerine, gelecek için öngörüleri; tedarikçilerin müşterilerin işlerine çok daha vakıf olacakları ve başlangıçtan itibaren ürünlerin büyütülmesinde uzmanlıklarını sunacakları yönündedir. Ve bu çok da uzak bir tahmin değildir. Birçok şirket ana tedarikçileri ile karmaşık ilişkiler kurmaya şimdiden başladı bile.

Çok uluslu bir gıda hizmeti şirketi olan Sodexo'nun baş tedarik sorumlusu Ann Oka, düşüncelerini raporda şöyle açıklamaktadır: “Tedarik zincirimiz, çok sayıda dayanıklı paketlenmiş mal ve nihai ürün üreticisinden oluşmaktadır. Biz, onların müşteri eğilimleri konusundaki görüşlerine ve müşterileri için yeni ürünler ve teklifler geliştirme ve sunma konusundaki yenikçilik anlayışlarına çok güveniyoruz.”

Ann Oka, tedarikçiler ile kurulan bütünleşik iş ilişkileriyle ilgili düşüncelerini “Bu strateji, müşteri portföyümüzle bu tip bir samimiyet geliştirdiğimiz, çözmeye uğraştıkları sorunların neler olduğunu bildiğimiz ve sadece hizmet sunmak yerine sorunların çözümüne katkı sağlayabileceğimiz inancına dayanmaktadır.” sözleriyle açıklamaktadır.

Chrysler'in eski baş tedarik müdürü ve şimdinin Genesis Management Group yönetici ortağı olan John Campi, Chrysler'in kritik tedarikçilerine verdiği değerin farkında oldu ve birkaçına "Tercih Edilen Tedarikçi" unvanını verdi. Bu tedarikçiler, Chrysler ile birlikte yeni araçların geliştirilmesine katılım göstermeleri için davet edilecek ve hedeflenen maliyetler çerçevesinde birlikte çalışmalar yürütülecekti. “Değerlendirmede kullandığımız ölçüt kaliteydi” diyor Campi.

Riskler, ödüller ve güven

Müşteri ve tedarikçi bünyesindeki bu uzmanlıkların ve deneyimlerin bir araya getirilmesi sonucunda belirgin kalite avantajları sağlandığı kesindir, ancak tedarikçi-müşteri ilişkileri açısından her iki taraf da hem tehlikelere hem de ödüllere gebedir.

Eski bir baş tedarik müdürü ve “Vision 2020” raporunun katılımcılarından olan Javier Urioste, bunun başarılı olabilmesi için tedarikçi-müşteri ilişkilerinin kökünden değiştirilmesi gerektiğini düşünmektedir. Bu konudaki düşünceleri şöyledir: “Tedarik organizasyonunun tamamen dönüştürülmesini gerektirir. “Bu, mühendislik ile entegre edilebilecek yüksek niteliklere sahip teknik birimler oluşturulması demektir. Bu durumda şirketler, rakiplerine de tedarik gerçekleştirme olasılığı olan tedarikçilere defterlerini ve patentlerini açmak zorunda kalacaktır ki bu gerçekleştirilmesi neredeyse imkansız bir durumdur.”

Riskler oldukça göz korkutucu olduğundan bu çok güçtür: Patent bilgilerinin paylaşılması, müşteri-tedarikçi ilişkisinin çekişmeden çıkarak işbirliğine dönüşmesi ve tedarik zincirlerinin tamamen şeffaf olmasının sağlanması. Ancak bu risklerin her biri ve tedariğin yeni rolü ile ilişkili ortak özellik, ilişkilere ve özellikle de güvene çok önem verilmesidir. Günümüzün iş dünyasında ise güven duymak ve güven vermek neredeyse en büyük zorluktur.

“Tedariğin, iş modelini desteklemek ve geliştirmek için şirket içindeki rolü çok daha stratejik ve bütünleşik bir hal alacaktır.”